Płatności zbliżeniowe stają się w Polsce coraz popularniejsze, podobnie jak płatności telefonem, a nawet zegarkiem. W jaki sposób możesz nimi płacić w naszym kraju? Sprawdziliśmy wszystkie możliwości płacenia urządzeniami mobilnymi.
- 1. Co to jest NFC?
- 2. Wady i zalety płatności bezgotówkowych
- 3. Bez terminala ani rusz
- 4. Czy gotówka jest bezpieczniejsza niż płatności zbliżeniowe?
- 5. Jak płacić zbliżeniowo z pomocą smartfona lub zegarka?
- 5.1. 1. Płatność telefonem przez NFC (HCE)
- 5.2. 2. Płatność telefonem przez BLIK
- 5.3. 3. Płatność telefonem – Google Pay
- 5.4. 4. Płatność telefonem – Apple Pay
Ostatnia aktualizacja: 02.09.2022.
Co to jest NFC?
NFC to technologia radiowa, która umożliwia komunikację między urządzeniami. Skrót ten oznacza Near Field Communication, właśnie dlatego, że sprzęty mogą wymieniać się plikami w odległości nie większej niż 20 cm. Różnica pomiędzy NFC, a choćby technologią Bluetooth polega na tym, że to pierwsze opiera się na indukcji magnetycznej. Takie rozwiązanie nie wymaga, by oba urządzenia były aktywne. Możliwa jest więc komunikacja między telefonem a terminalem płatniczym, punktem kontroli biletów, zamkiem do drzwi, a nawet naklejką – nie jest niezbędne, aby smartfon musiał komunikować się z drugim, zasilanym akumulatorem urządzeniem.
Najpopularniejsze telefony z NFC 2024:
Niezbędne do działania płatności zbliżeniowych w technologii NFC jest HCE, czyli Host Card Emulation. Polega ona na tym, że z chmury w Internecie pobierane są dane, które umożliwiają przeprowadzenie transakcji. Kolejna paczka informacji pochodzi z aplikacji banku (lub z aplikacji, której pozwoliliśmy korzystać z naszej karty lub konta bankowego). Można powiedzieć, że model HCE emuluje kartę bankową i korzysta z technologii NFC do przesyłu danych. Wcześniej, zanim dwóch programistów ze start-upu SimplyTapp opracowało tę technologię, do emulacji karty służyły specjalne karty SIM.
Wady i zalety płatności bezgotówkowych
Polacy pokochali płatności bezgotówkowe. Według raportu „Płatności bezgotówkowe oczami Polaków 2019”, przygotowanego przez Koalicję na rzecz obrotu bezgotówkowego i mikropłatności, zaledwie 20% respondentów wskazało gotówkę jako najczęściej wybieraną przez siebie metodę płatności.
Nie jesteśmy w tej kategorii najlepsi w Europie, bo wyprzedzają nas choćby kraje skandynawskie, ale widać, że z każdym rokiem zwiększa się zaufanie do elektronicznych sposobów rozliczania się za zakupy. Z całą pewnością trend ten wzmocnił się jeszcze w 2020 roku przez pandemię koronawirusa, bo płatności bezgotówkowe mogły realnie przyczynić się do zmniejszenia rozprzestrzeniania COVID-19. Korzystanie z nich zmniejsza przecież kontakt z drugim człowiekiem, a jeśli korzystamy jedynie z płatności zbliżeniowych NFC, to często nie musimy nawet dotykać terminala, bo transakcje do 100 złotych możemy wykonywać bez dodatkowego zatwierdzenia.
Zalety płatności bezgotówkowych:
- duża wygoda
- kilka opcji płatności do wyboru
- transakcje są rejestrowane przez bank…
Wady płatności bezgotówkowych:
- …co nie zawsze musi oznaczać zaletę
- nie wszędzie (jeszcze) można płacić bezgotówkowo
Bez terminala ani rusz
Chociaż coraz częściej rezygnujemy z ciężkiego od bilonu portfela, to płatności smartfonem czy innymi inteligentnymi urządzeniami, cały czas są w powijakach. Według cytowanego wyżej raportu aż 66% Polaków najchętniej płaci za zakupy kartą, a zaledwie 7% wybiera płacenie za pomocą telefonu, zegarka czy inne urządzenia mobilnego. Jednocześnie warto pamiętać, że ponad to drugi respondent chętnie korzystałby z możliwości płacenia kartą, gdyby tylko na miejscu był dostępny terminal płatniczy, których brak jest jednym z powodów, dla których trudno nam będzie całkowicie zrezygnować z gotówki.
Wszystko jednak wskazuje jednak na to, że trend ten będzie postępował, a Polacy coraz częściej będą korzystali z płatności telefonicznych. Czy całkowite odejście od gotówki jest możliwe? Duński rząd zezwolił, aby sklepy zrezygnowały całkowicie z transakcji gotówkowych już w styczniu 2016 roku. Na podobne kroki mogą wkrótce zdecydować się Szwecja i Norwegia. Kraje skandynawskie przodują w wprowadzaniu nowoczesnych form płatności, warto jednak dodać, że nie jest to proces nieodwracalny. W Norwegii istnieje liczący kilkadziesiąt tysięcy członków ruch Yes to Cash, który działa na rzecz nierezygnowania z gotówki, z kolei w Polsce w pierwszym kwartale 2020 roku, gdy zaczynała się pandemia koronawirusa, Polacy chętnie wypłacali duże sumy gotówki (w niecały rok było to około 80 mld złotych), bo wierzyli, że gotówka jest pewniejsza.
Czy gotówka jest bezpieczniejsza niż płatności zbliżeniowe?
Wśród krytyków rozwiązań bezgotówkowych często pojawia się wątpliwość dotycząca prywatności. Obawiają się oni, że banki, które będą miały dostęp do naszych wszystkich decyzji zakupowych, mogą stanowić pewne zagrożenie. Jest to oczywiście argument poważny i wart rozważenia. Rzecz w tym, że do czasu, aż wszystkie płatności nie wykonywane przez systemy bankowe, pozostają on teoretyczny. Co ważne, pytania o prywatność nie powinny kończyć się jednak na kwestiach płatności. Strony internetowe, sklepy i przede wszystkim serwisy społecznościowe mogą mieć o nas znacznie więcej równie wrażliwych informacji.
Wśród dyskusji na temat płatności zbliżeniowych, w tym NFC, jak bumerang wraca kwestia bezpieczeństwa – czy moje pieniądze są bezpieczne, jeśli mam do nich dostęp z telefonu? Najczęściej urządzenia NFC przesyłają zaszyfrowane dane. Bez złamania klucza nie mogą ich wydobyć. Ponadto takie usługi jak Google Pay i Apple Pay tokenizują nasze karty, wykradnięcie ich danych nie oznacza jeszcze, że przestępca będzie mógł z nich skorzystać.
Ważnym argumentem przemawiającym za płatnościami NFC, a zrezygnowaniem z gotówki jest… właśnie bezpieczeństwo samego smartfona. Mając na karcie podłączonej z telefonem tysiąc złotych, potencjalny przestępca będzie mógł co prawda wykonać kilka transakcji, ale każda z nich nie może być większa niż nasz limit (czyli za zwyczaj 100 złotych). Aby móc dostać się do naszych środków i przelać pieniądze gdzieś indzie, będzie musiał złamać ustalone przez nas zabezpieczenia, na przykład rozpoznawanie twarzy, znać kod PIN do telefonu, czy wyrysować przygotowany przez nas wzór. Gdyby jednak ukradł nasz portfel z tą samą kwotą, między nim a pieniędzmi a naszymi pieniędzmi nie stoją już żadne zabezpieczenia.
W tym wypadku eksperci są raczej zgodni – płatności zbliżeniowe NFC nie są mniej bezpieczne niż płatności kartą czy nawet te gotówkowe. W tym przypadku i tak znaczna część odpowiedzialności spoczywa na posiadaczu i na tym, czy on sam dba o bezpieczeństwo swoich pieniędzy.
Jak płacić zbliżeniowo z pomocą smartfona lub zegarka?
1. Płatność telefonem przez NFC (HCE)
Do przeprowadzenia płatności zbliżeniowych NFC w technologii HCE niezbędne jest pobranie aplikacji banku, z którego korzystamy. Następnie w tym programie należy ustawić możliwość płatności zbliżeniowej. Niektóre banki wymagają stworzenia specjalnej wirtualnej karty, która umożliwiają płatności zbliżeniowe, inne pozwalają, aby swoją dotychczasową kartę aktywować. Szczegóły zależą od banku.
Na przykład – ING Bank Śląski pozwala aktywować płatności zbliżeniowe zupełnie za darmo. Wystarczy tylko wybrać kartę zaznaczyć odpowiednią opcję i gotowe. Oczywiście, aby zapłacić, niezbędne jest włączenie transmisji danych NFC w telefonie. Warto również pamiętać o tym, aby w ustawieniach telefonu wybrać aplikację (w tym wypadku Moje ING) jako domyślną metodę płatności. Sam proces jest bardzo prosty: wystarczy włączyć telefon, odblokować mu ekran i zbliżyć go do terminala. Jeśli transakcja będzie wyższa niż ustawiona przez nas kwota (zwykle docelowo jest to 100 złotych), będzie trzeba wpisać kod PIN.
Banki, które posiadają opcję płatności zbliżeniowych NFC (HCE): Bank Millennium, Bank Pekao, ING Bank Śląski, Inteligo, PKO BP, Santander Bank Polska.
2. Płatność telefonem przez BLIK
Właścicielem Blika jest grupa kilku banków, które porozumiały się, aby opracować nowy, szybki i przede wszystkim prosty sposób płatności. W przeciwieństwie do płatności NFC (HCE) telefon nie musi być wyposażony w żadną specjalną technologię – wystarczy aplikacja banku.
Sprawa jest prosta i w każdym obsługującym BLIK-a banku wygląda tak samo. W aplikacji należy znaleźć miejsce, gdzie udostępniany jest kod, a gdy już go znajdziemy, należy podać go kasjerowi, wpisać w odpowiednie miejsce w sklepie lub portalu aukcyjnym. Następnie system sprzedawcy wysyła informację do naszego banku o kwocie, którą musimy zapłacić. Teraz tylko zostaje potwierdzenie jej w aplikacji Banku i gotowe. Zaletą Blika jest możliwość przelewania pieniędzy do kogoś, mając tylko jego numer telefonu.
Banki, które obsługują BLIK-a: Alior Bank, Bank BPS, Bank Millennium, Bank Pekao, BNP Paribas, Credit Agricole, Getin Bank, T-Mobile Usługi Bankowe, Santander Bank Polska, PKO BP, mBank, Noble Bank, ING Bank Śląski, Inteligo.
3. Płatność telefonem – Google Pay
Google Pay, dawniej nazywane Android Pay, to nic innego jak możliwość płatności zbliżeniowych za pomocą usług Google. Usługa jest bardzo podobna do opisywanych tutaj płatności NFC (HCE) – również wymaga od nas posiadania modułu płatności zbliżeniowych i pozwala na połączenie się z terminalem i obciążenie naszego konta. Co jednak ważne, aplikacja Google Pay pozwala na podłączenie więcej niż jednej karty, jest więc czymś na kształt centrum zarządzania płatnościami.
Ponadto dzięki Google Pay możemy płacić nie tylko telefonem, ale również zegarkiem z systemem Wear OS, oczywiście jeśli ten posiada moduł NFC. Ponadto Google chwali się zwiększonym bezpieczeństwem korzystania z tej usługi. System działa tak, że gdy bank już potwierdzi informację o karcie, bank nie wysyła konkretnej o niej informacji, a jedynie tworzy jej token. Płacąc nie podajemy więc bezpośrednio informacji o naszych danych.
Wprowadzenie kart do Google Pay jest banalnie proste. Wystarczy zrobić karcie zdjęcie lub wpisać dane ręcznie, następnie bank w ciągu kilku chwil powinien wysłać do aplikacji informacje o weryfikacji i… gotowe.
Banki, które posiadają możliwość skorzystania z Google Pay: Alior Bank, BNP Paribas, BOŚ Bank, Citi Handlowy, Credit Agricole, Getin Bank, Idea Bank, ING Bank Śląski, mBank, Nest Bank, Noble Bank, Plus Bank, Santander Bank Polska, Toyota Bank, T-Mobile Usługi Bankowe.
4. Płatność telefonem – Apple Pay
Apple Pay to odpowiednik Google Pay na Androida. Tu również dysponujemy aplikacją, która pozwoli nam po dodać swoje karty i swobodnie płacić w sklepach i w Internecie wykorzystując do tego moduł NFC umieszczony w telefonie. Apple zapewnia, że dane naszej karty będą bezpieczne, bo – podobnie jak w przypadku Google Pay – sprzedający nie otrzymuje od nas informacji o karcie, ale o tokenie, który jest potwierdzony przez bank.
By skorzystać z Apple Pay wystarczy otworzyć aplikację Wallet, zaakceptować kilka regulaminów, następnie zaczekać na weryfikacje banku i aplikacja jest gotowa do działania.
Banki, które posiadają możliwość skorzystania z Apple Pay: BNP Paribas, Bank Pocztowy, Bank Pekao, Bank Millennium, Alior Bank, Citi Handlowy, Credit Agricole, EnveloBank, Getin Bank, Idea Bank, ING Bank Śląski, Inteligo, mBank, Noble Bank, PKO BP, Santander Bank Polska, Spółdzielcza Grupa Bankowa, T-Mobile Usługi Bankowe.