Gubisz się w jednostkach pamięci? Nigdy nie możesz zapamiętać, co jest większe – kilobajt, megabajt czy gigabajt? A może istnieją jeszcze większe jednostki pamięci? Warto wiedzieć, która z jednostek jest większa, zwłaszcza wtedy, gdy chcesz kupić nowe urządzenie, jak komputer, smartfona czy inne urządzenie elektroniczne. Co jest więc większe – MB czy GB? A co z kilobajtami?
- 1. Jednostki pamięci – trochę historii
- 2. kB, MB, GB i większe jednostki pamięci
- 3. Co jest większe? kB czy MB, MB czy GB?
- 4. Wielkość liter w jednostkach ma znaczenie!
- 5. Jednostki pamięci - kB, MB, GB i TB. Podsumowanie
- 6. Najczęściej zadawane pytania - FAQ
Jednostki pamięci – trochę historii
Jeżeli lubisz wspominać dawne smartfony i uważasz, że „kiedyś to było”, to możliwe, że nie pamiętasz… ile wbudowanej pamięci miały stare telefony komórkowe. Urządzenia te – ale nie tylko, bo także np. laptopy czy dyski twarde instalowane w komputerach PC – są teraz nieporównywalnie pojemniejsze.
Sam pamiętam, jak kolega dostał na początku 2001 r. pierwszy komputer PC z dyskiem twardym o pojemności 4 GB. Mógł na nim mieć jednocześnie tylko Windowsa 2000, Heroes of Might & Magic 3, Worms World Party, Carmageddon, Unreal Tourment, DSJ, Might & Magic, jakąś część Command & Counquer, A.R.S.E.N.A.L. i… to wszystko. Aby zainstalować kolejną grę, konieczne było odinstalowanie innej. Wniosek – dyski twarde o pojemności 4 GB nie były zbyt pojemne, nawet jak na warunki i standardy panujące w 2001 r. Z drugiej strony sporo znajomych miało jeszcze mniejsze dyski HDD. Dziś również spotkasz np. laptopy z 4 GB, ale… pamięci RAM (pamięci operacyjnej).
Gdy sam dostałem od rodziców peceta w połowie 2004 roku z dyskiem mającym wystarczające 80 gigabajty! Mieścił on na tyle wystarczającą ilość danych, że przez kilka lat nigdy nie miałem problemu z miejscem na dysku, aż do momentu awarii PC… Dziś mój laptop ma dysk 512 GB, a nie jest to wcale największa pojemność, a raczej dość standardowa. Dla porównania, bardzo popularny Commodore 64 z lat 80. XX wieku miał 64 kB pamięci RAM i 20 kB ROM.
Jak się jednak ma kB do GB? Co jest większe? A co z megabajtami (MB)?
kB, MB, GB i większe jednostki pamięci
Zacznijmy jednak od tego, czym tak naprawdę jest pojedynczy bajt.
Bajt to jednostka informacji i pamięci składająca się najczęściej z 8 bitów. Dawne komputery miały tak niewiele wbudowanej pamięci, że korzystanie z podstawowej jednostki B było wygodne, ale wraz z jej wzrostem – właśnie dla wygody i czytelności zapisu – trzeba było obejść ten problem.
Od tego właśnie są przedrostki układu SI. Jeden z nich jest Ci z pewnością doskonale znany – to kilo, którego bardzo często spotykamy w przypadku mierzenia odległości czy ciężaru. 1 kg (kilogram) to 1000 g, a 1 km to 1000 metrów. Stosując przedrostek kilo skracamy zapis danej wielkości o 3 zera. Zasada ta jest uniwersalna dla (niemal) wszystkich dziedzin nauki z wyłączeniem informatyki.
W informatyce mamy bowiem nie tylko do czynienia z systemem dziesiętnym, ale i – a może przede wszystkim – binarnym. W zależności od używanego standardu, 1 kB może stanowić nieco różną liczbę bajtów.
- standard dziesiętny: 1 kB = 1000 B (10*10*10 B),
- standard binarny: 1 kB = 1024 B (2*2*2*2*2*2*2*2*2*2 B).
Analogicznie jest z większą jednostką od kilobajta, a więc megabajta (MB). Mega jest 1000x większe od kilo, ale w informatyce nie może być tak łatwo, więc:
- standard dziesiętny: 1 MB = 1000 kB,
- standard binarny: 1 MB = 1024 kB.
Nietrudno zgadnąć, że podobna zasada ma miejsce w przypadku GB i innych, jeszcze większych jednostek pamięci.
Co jest większe? kB czy MB, MB czy GB?
Co jest większe? MB czy GB? Na to pytanie odpowiedzieliśmy – niejako przy okazji – nieco wcześniej. Zasada jest prosta – 1 gigabajt jest znacznie większy od megabajta, a ten od kilobajta. Przepaść między GB a MB, MB a kB oraz kB a B jest taka sama. Analogicznie jest z większymi jednostkami.
Wróćmy jeszcze do samego początku, a więc bitów budujących pojedynczy bajt.
- 8 bitów = 1 bajt (B),
- 1 kB = 1000/1024 B,
- 1 MB = 1000/1024 kB,
- 1 GB = 1000/1024 MB,
- 1 TB = 1000/1024 GB.
To współcześnie dominujące jednostki pamięci. Przedrostki SI są bardzo wygodne, bo łatwiej jest powiedzieć, napisać – a także wyobrazić sobie – 1 MB niż 1 milion bajtów. Od razu wiadomo, o jaki rząd pamięci mowa, gdyż podświadomie wiemy, ile to może być.
- pliki tekstowe, nieduże arkusze kalkulacyjne itp. – najczęściej wyrażane w kB,
- zdjęcia, MP3, krótkie filmy wideo itp. – najczęściej wyrażane w MB,
- filmy kinowe, współczesne gry komputerowe itp. – najczęściej wyrażane w GB.
Wspomniany wcześniej Commorode 64 miał 20 kB pamięci, co łatwiej było zapisać niż 20000 B. A o ile dyski twarde HDD/SSD mogą mieć różne pojemności, o tyle w przypadku niektórych nośników danych wartości te są stałe. Przykładowo:
- 1 dyskietka 3,5″ = 1,44 MB,
- 1 płyta CD = 700 MB,
- 1 standardowa płyta DVD = 4,7 GB,
- 1 standardowa płyta Blu-ray = 25 GB.
W rzeczywistości pojedyncza płyta CD nie ma równych 700 megabajtów, a nieco mniej.
Ze względu na ciągły postęp w dziedzinie podzespołów od dobrych kilku lat funkcjonuje jednostka TB (terabajty), a więc 1000/1024 gigabajtów. Coraz łatwiej – i taniej – jest kupić sprzęt komputerowy z dyskiem o wielkości rzędu 1 czy 2 TB. Ba! Nawet współczesne flagowe smartfony klasy premium miewają wbudowaną pamięć o wielkości 1 TB! Inne mogą mieć slot na kartę SD lub możliwość rozszerzenia pamięci operacyjnej o wirtualnym RAM – np. Infinix Zero 30 5G może zwiększyć ją z 12 do 21 GB RAM.
Z całą pewnością kiedyś do powszechnego obiegu trafi jednostka PB (petabajt), na którego składa się 1000/1024 TB.
Wielkość liter w jednostkach ma znaczenie!
Nie jest przypadkiem, że megabajty zapisujemy w skrócie jako MB. MB to nie to samo, co Mb czy Mbit – te dwie ostatnie to zamienne określenia na np. przepustowość łącza, bardzo chętnie używane choćby przez operatorów i dostawców internetowych. Mb/Mbit to nie megabajty, a megabity, a 1 bit – jak już wcześniej wspominaliśmy – to 1/8 bajta.
Analogicznie jest w przypadku pozostałych jednostek.
Jednostki pamięci - kB, MB, GB i TB. Podsumowanie
Na przestrzeni nieco ponad 20 lat dyski w komputerach urosły o ponad 100, a nawet 200 i więcej razy! Jeżeli dziś masz dysk 1 TB, a na początku wieku 4 GB, to nie jest on mniejszy 4x, lecz większy o około 250x! Współczesne dyski, kości pamięci i inne nośniki danych są nieporównywalnie większe niż te choćby z początku XXI wieku.
Zasada stopniowania kilo/mega/giga itd. ma zastosowanie także w innych dziedzinach. W ten sposób wygodnie jest też podawać w układzie SI np. mocy elektrycznej, gdzie 1 TW = 1000 GW, 1 GB = 1000 MW, 1 MW = 1000 kW itd.
Najczęściej zadawane pytania - FAQ
Gigabajt (GB) nie jest największą jednostką pojemności. Przedrostek giga tak naprawdę jest jednym z najmniejszych (po kilo i mega) określeń w stopniowaniu jednostek w układzie SI. Od GB większy jest choćby - i to tysiąckrotnie - terabajt (TB), a przedrostek giga często jest też wykorzystywany przy innych wielkościach, np. mocy (GW - gigawat).